لوریج (Leverage) چیست؟ راهنمای کامل برای درک اهرم در معامله‌گری

لوریج؛ ابزاری قدرتمند و خطرناک در بازارهای مالی

لوریج یا اهرم یکی از جذاب‌ترین و درعین‌حال پرریسک‌ترین امکانات در فارکس و کریپتو است. به‌طور ساده، لوریج یعنی بتوانی با سرمایه‌ای بزرگ‌تر از موجودی واقعی‌ات معامله کنی؛ انگار بروکر به تو یک «وام کوتاه‌مدت» برای افزایش قدرت معامله می‌دهد.

مثلاً اگر ۱۰۰ دلار داری و لوریج ۱:۱۰ انتخاب کنی، قدرت معامله‌ات می‌شود ۱۰۰۰ دلار. این ویژگی می‌تواند سودت را چند برابر کند، اما دقیقاً به همان اندازه می‌تواند ضررت را نیز بزرگ کند. به همین دلیل استفاده اشتباه از لوریج، حساب‌های معاملاتی زیادی را نابود کرده است.

لوریج چگونه کار می‌کند؟

فرمول عمومی لوریج:

قدرت معامله = موجودی × لوریج

• ۱۰۰ دلار × ۵ = ۵۰۰ دلار قدرت معامله
• ۱۰۰ دلار × ۲۰ = ۲۰۰۰ دلار قدرت معامله
• ۱۰۰ دلار × ۱۰۰ = ۱۰٬۰۰۰ دلار قدرت معامله

هرچه لوریج بیشتر باشد، بازار با نوسان کوچک‌تری می‌تواند روی حسابت تأثیر بزرگ بگذارد. به همین دلیل لوریج بالا مخصوص معامله‌گران باتجربه است.

مارجین (Margin) چیست؟

مارجین همان مقدار پولی است که برای باز کردن یک معامله باید کنار بگذاری. هرچه لوریج بالاتر باشد، مارجین موردنیاز کمتر است.

مثال: برای معامله ۱۰۰۰ دلاری با لوریج ۱۰ فقط ۱۰۰ دلار لازم است. بدون لوریج باید تمام ۱۰۰۰ دلار را پرداخت می‌کردی.

بزرگ‌ترین خطر لوریج: لیکوئید شدن

لوریج بالا یعنی سود سریع‌تر؛ اما ضرر نیز چند برابر می‌شود. در لوریج‌های بالا (مثلاً ۵۰ تا ۱۰۰)، حتی یک نوسان ۱ تا ۲ درصدی می‌تواند کل پوزیشن را لیکوئید کند.

نوسان کوچک = خطر نابودی حساب

به همین دلیل بیشتر تریدرهای تازه‌کار به‌جای سود، با چند معامله لوریج بالا کاملاً از بازار حذف می‌شوند.

لوریج مناسب چقدر است؟

عدد ثابت برای همه وجود ندارد، اما یک قانون مهم هست:

هرچه تجربه کمتر، لوریج کمتر.

• مبتدی: ۱ تا ۳
• میان‌رده: ۳ تا ۵
• حرفه‌ای: ۵ تا ۲۰
• اسکالپرهای باتجربه: ۲۰ تا ۵۰
• لوریج‌های بسیار بالا (۱۰۰ تا ۱۰۰۰): فقط برای افراد کاملاً حرفه‌ای

چه زمانی از لوریج استفاده کنیم؟

موارد صحیح استفاده از لوریج

• وقتی سرمایه کم داری اما موقعیت کم‌ریسک است
• وقتی استاپ‌لاس دقیق و کوچک داری
• برای بهینه‌کردن حجم معامله بدون افزایش ریسک
• در معاملات کوتاه‌مدت با برنامه روشن

موارد اشتباه استفاده از لوریج

• معامله بدون استاپ‌لاس
• جبران ضررهای قبلی با لوریج بالا
• ورود احساسی به بازار
• معامله به‌دلیل یک کندل سبز یا سیگنال هیجانی

مدیریت ریسک در معاملات لوریج‌دار

• استاپ‌لاس ضروری است. بدون استاپ یعنی حساب را به بازار سپرده‌ای.
• حجم را متناسب با نوسان جفت‌ارز انتخاب کن.
• بیش از ۲٪ سرمایه را در یک معامله ریسک نکن.

مثال واقعی از اثر لوریج

فرض کن ۱۰۰ دلار داری و روی بیت‌کوین لوریج ۲۰ استفاده می‌کنی:

• قدرت معامله: ۲۰۰۰ دلار
• نوسان ۱٪ مخالف جهت تو → ۲۰ دلار ضرر = ۲۰٪ کل حساب
• نوسان ۵٪ → تقریباً نابودی حساب

این مثال نشان می‌دهد لوریج بالا برای یادگیری مناسب نیست؛ بیشتر شبیه یک چالش بقاست.

جمع‌بندی

لوریج یک ابزار فوق‌العاده قدرتمند است؛ اما استفاده اشتباه از آن می‌تواند سریع‌ترین مسیر نابودی حساب باشد. اگر اصول مدیریت ریسک را رعایت کنی، لوریج می‌تواند رشد حسابت را تسریع کند؛ اما اگر بدون برنامه واردش شوی، نتیجه فقط ضرر است.

کم‌ریسک شروع کن، معامله‌گری را یاد بگیر، و تا زمانی که دقیقاً نمی‌دانی چه می‌کنی از لوریج بالا دور بمان.